
Opublikowano dnia 08.04.2025
Sprawy do załatwienia po śmierci bliskiej osoby
Po śmierci bliskiej osoby najbliższa rodzina staje przed koniecznością uporządkowania wielu spraw, w tym zamykania kont bankowych i załatwiania formalności urzędowych. Warto wiedzieć, gdzie mogą znajdować się środki finansowe podlegające dziedziczeniu lub wypłacie w przypadku śmierci.
Środki finansowe – OFE i subkonto ZUS
Środki zgromadzone w OFE (Otwartych Funduszach Emerytalnych) oraz na subkoncie ZUS podlegają dziedziczeniu. Niestety, wielu uposażonych oraz spadkobierców nie jest świadomych swoich praw, co prowadzi do pozostawiania znacznych sum nieodebranych. Każdy członek OFE oraz posiadacz subkonta w ZUS może wyznaczyć osoby uposażone do wypłaty zgromadzonych środków. W przypadku braku takiej dyspozycji, środki te wchodzą w skład spadku. Warto pamiętać, że ZUS i OFE nie informują automatycznie o środkach finansowych podlegających dziedziczeniu.
Konto bankowe
Aby zamknąć konto bankowe zmarłego, zablokować karty i rozwiązać umowę z bankiem, wystarczy dostarczyć akt zgonu. Jednakże do odblokowania środków na koncie potrzebne jest poświadczenie dziedziczenia lub postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Należy dokładnie przejrzeć umowę z bankiem, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, takich jak naliczane odsetki z powodu debetu na karcie kredytowej. Warto również zadbać o umowy kredytowe. Procedury różnią się w zależności od banku.
Zgodnie z prawem bankowym, bank, w którym zmarły miał konto, ma obowiązek wypłacić koszty pogrzebu osobie, która przedstawi odpowiednie rachunki. Ważne jest, aby kwota nie przekraczała rzeczywistych kosztów pogrzebu.
Ustalanie rachunków bankowych zmarłego
Według Komisji Nadzoru Finansowego, na koniec stycznia 2021 roku w Polsce działało 29 banków komercyjnych oraz 529 banków spółdzielczych. Przeszukiwanie tych zasobów samodzielnie może być czasochłonne i uciążliwe. Na szczęście we wszystkich polskich bankach i SKOK-ach działa centralna informacja o rachunkach uśpionych, która pozwala szybko uzyskać informacje o odziedziczonych środkach.
Banki mogą pobierać opłatę za tę usługę, jednak nie wyższą niż koszt wygenerowania informacji. Każdy bank i SKOK ma obowiązek udzielenia odpowiedzi w ciągu 3 dni roboczych od otrzymania zapytania. W odpowiedzi otrzymujemy raport zawierający dane o podmiotach prowadzących rachunki, numerach kont oraz ich statusie.
Szczegółowe informacje dotyczące rachunku, takie jak saldo, można uzyskać tylko w placówce prowadzącej rachunek.
Ubezpieczenie
Jeśli zmarły był ubezpieczony w pracy (ubezpieczenie grupowe) lub miał dodatkowe polisy na życie, należy ubiegać się o wypłatę ubezpieczenia. W przypadku śmierci w wyniku wypadku spowodowanego przez osobę trzecią (np. wypadek samochodowy), można wystąpić do ubezpieczyciela sprawcy o zadośćuczynienie i zwrot kosztów pogrzebu. Można również ubiegać się o rentę wyrównawczą, a także jej podwyższenie jeśli zmienią się okoliczności finansowe, takie jak podwyżki wynagrodzeń.
Podsumowanie
Po śmierci bliskiej osoby, uporządkowanie spraw finansowych i urzędowych jest nieuniknione. Znajomość procedur związanych z dziedziczeniem środków z OFE, subkonta ZUS, kont bankowych oraz ubezpieczeń może znacznie ułatwić ten trudny czas.
Podczas dopełniania różnych formalności po śmierci osoby bliskiej niezbędne będzie okazanie aktu zgonu oraz dokumentu potwierdzającego nabycie spadku – może to być sądowe postanowienie o nabyciu spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia.